سخت افزار، نرم افزار چیست و چه تفاوتی باهم دارند ؟
تفاوت میان سخت افزار و نرم افزار
تفاوت بسیار اساسی میان نرم افزار و سخت افزار که احتمالاً حتی یک کودک نیز میتواند آن را برشمارد، قابل لمس بودن سخت افزار است. همچنین میتوان آن را جزء فیزیکی و واقعی دستگاه به شمار آورد. بر خلاف آن، نرم افزار صرفاً از بیت و بایت تشکیل شده است و به طور کامل غیر قابل لمس میباشد. همچنین میتوان آن را جزء دیجیتال یک دستگاه به حساب آورد. با وجود آنکه تفاوت اولیه میان این دو برای بسیاری از ما کاملاً روشن است، اما جنبههای بیشتری از آنها وجود دارد که بایستی به هنگام خواندن تفاوتهای میانشان در نظر داشته باشیم.
سفت افزار (Firmware)
سفت افزار گرچه به نظر میرسد نوع دیگری از «افزار ware» میباشد، اما در واقع اینگونه نیست. سفت افزار یک برنامه نرم افزاری دائمی یا غیر قابل ویرایش است که بر روی یک حافظه فقط خواندنی یا حافظه ROM قرار میگیرد. سفت افزار به طور کلی در دستگاههایی بکار گرفته میشود که به اجرای تنها یک مجموعه عملکردهای خاص محدود باشند. که از آن جمله میتوان به ساعتهای دیجیتالی، چراغ راهنمایی، ریموت کنترل و مانند آن اشاره کرد.
اجازه دهید تفاوتهای میان سخت افزار و نرم افزار را مورد تجزیه و تحلیل قرار داده و آنها را بهتر درک کنیم.
سخت افزار چیست؟

سخت افزار شیء یا موجودیتی فیزیکی و با قابلیت لمس میباشد. با این وجود، یک سخت افزار بدون وجود یک نرم افزار مناسب خود بی فایده و بلا استفاده است. عکس آن نیز صدق میکند، بدین معنی که یک نرم افزار بدون وجود سخت افزار مناسب عملاً بکار نمیآید. به عنوان مثال، یک دستگاه مایکرو ویو، نرم افزار اندروید را تشخیص نخواهد داد به این دلیل که اندروید لزوماً برای یک تلفن همراه طراحی شده است.
سخت افزار هر دستگاهی، سیمها، صفحات مدار، تراشهها، مدارهای داخلی و تمام آنچه برای به کار افتادن یک دستگاه الکترونیکی مورد نیاز است را شامل میشود.به همین ترتیب، یک سیستم عامل یا نرم افزار کاربردی بدون یک سخت افزار مناسب عملاً غیر قابل استفاده است. به طور خلاصه میتوان گفت که سخت افزار هر دستگاهی، سیمها، صفحات مدار، تراشهها، مدارهای داخلی و تمام آنچه برای به کار افتادن یک دستگاه الکترونیکی مورد نیاز است را شامل میشود.
انواع سخت افزار
سخت افزار از سه نوع اصلی و مهم تشکیل شده است که 1- ذخیره سازی و حافظه، 2- مدارها و سایر اسباب و 3- محفظه و بدنه خارجی را شامل میشود. اجازه دهید به هر یک از این سه نوع بپردازیم.
نوع اول که شامل ذخیره سازی و حافظه میشود، مخزن یا محل ذخیره سازی تمام اطلاعات دیجیتالی و نرم افزاری از جمله اسناد، تصاویر و غیره به حساب میآید. و محلی است که دستگاه از آن جهت جمع آوری مجدد و یا یادآوری تمام اطلاعات ذخیره شده مرتبط با عملکرد خود و نیز اطلاعات مربوط به کاربر استفاده میکند. نوع دوم یعنی مدارها و سایر اسباب در واقع بخش فنی یک دستگاه یا ماشین به شمار میرود. این نوع، از سیم کشی گرفته تا پردازندهها، صفحات مدار، تراشهها، دستگاههای نمایش، اسپیکرها، میکروفنها و مانند آن را شامل میشود، این بخش هسته یا نیروگاه یک ماشین به حساب آمده که بدون آن دستگاه کار نخواهد کرد. سومین و آخرین نوع محفظه و بدنه خارجی را شامل میشود که در اصل پانلها و پوستههایی هستند که تمام این بخش را کنار یکدیگر نگاه میدارند. در برخی ماشین آلات، نوع سوم همچنین به عنوان عایق به منظور جلوگیری از برق گرفتگی کاربر عمل میکند.
نرم افزار چیست؟

در اصل یک نرم افزار را میتوان برخی اطلاعات یا دادههایی تعریف کرد که توسط یک ماشین جهت انجام وظائف اولیه مورد نیاز خود به منظور برخورداری از عملکرد صحیح، مورد استفاده قرار میگیرند. با این حال، نرم افزارهای پیچیده بیشتری وجود داشته که جدای از کمک صرف به دستگاه جهت انجام عملکرد خود، به اجرای وظیفهای متفاوت، با هدف کاهش تلاش انسانی و افزایش کارایی کمک میکنند.
انواع نرم افزار
چنانچه بخواهیم انواع نرم افزار را به دستههای بسیار ابتدایی طبقه بندی نماییم، آنگاه به سه دسته خواهیم رسید که شامل نرم افزار سیستمی، نرم افزار کاربردی و نرم افزار مخرب میشود. هرکدام عملکردهای متفاوتی برای انجام دارند. نرم افزار سیستمی میتواند در برخی نمونهها (البته نه همیشه) یک سفت افزار نامیده شود و نوعی نرم افزار است که عملکرد مناسب یک دستگاه را با بکار گیری سخت افزار موجود انجام میدهد. عملکردهای نرم افزار سیستمی از به کار انداختن یک دستگاه گرفته تا حفظ، تعمیر و بازیابی آن را شامل میشود.
نرم افزار کاربردی میتواند به عملکرد و کارایی یک ماشین کمک کندنرم افزار سیستمی شامل، سیستمهای عامل، درایورهای دستگاه و سایر ابزارهای نرم افزاری مورد نیاز جهت کمک به نرم افزار اصلی به منظور انجام برخی وظائف میشود. نوع دوم تحت عنوان نرم افزار کاربردی همانطور که از نام آن پیداست نوعی نرم افزار مورد نیاز جهت انجام وظائف خاص کاربر محور با هدف به حداقل رساندن تلاش انسانی و افزایش کارایی است. نرم افزار کاربردی میتواند به عملکرد و کارایی یک ماشین کمک کرده و همچنین میتواند تأثیری بر این مورد نداشته باشد، با این حال کار آن بیشتر به اجرا گذاشتن وظائف مختص کاربر با استفاده از منابع موجود را شامل میشود.
سومین نوع نرم افزار، بدافزار (malware) است که دشمن یک دستگاه به حساب میآید. هدف آن مختل ساختن عملکرد عادی دستگاه به ویژه در خصوص کامپیوترها است.
مثالهایی از سخت افزار و نرم افزار
اکنون بایستی در خصوص این دو مفهوم توضیح بسیار شفافی ارائه دهیم. سعی کنید نمونههایی از سخت افزار و نرم افزار را به خاطر آورید. برای این کار همچنین میتوانید به مثالهایی که در زیر آورده شده است، مراجعه نمایید.
سخت افزار
* دکمهها و دستهها
* چراغهای الایدی (LED)
* سیمهای خارجی
* پورتهای اتصال
* محفظه و بدنه
* صفحات مدار داخلی
* واحدهای پردازش
* سیم کشی داخلی
* حافظه داخلی و ادوات ذخیره سازی
نرم افزار
* سیستمهای عامل (ویندوز، اُ اس ایکس (OSX)، لینوکس (Linux)، اندروید، آی اٌ اس (iOS)، و غیره)
* سفت افزار
* نرم افزار پردازش داده و ورد (word) (مایکروسافت آفیس (Microsoft Office))
* نرم افزار پردازش تصویر (ادوب فتوشاپ (Adobe Photoshop)، ایلوستریتور (Illustrator) و غیره)
* مرورگرهای اینترنت (اینترنت اکسپلورر (Internet Explorer)، گوگل کروم (Google Chrome)، موزیلا فایرفاکس (Mozilla Firefox))
* ویروسها و بدافزارها
در مجموع میتوان گفت که نرم افزار یک برنامه یا سیستم عامل بر روی دستگاه است و سخت افزار خود دستگاه میباشد.
توضیحات کامل راجب سخت افزار و نرم افزار در ویکی پدیا :
سخت افزار رایانه:
به اجزاء فیزیکی قابل لمس رایانه سختافزار رایانه (به انگلیسی: Computer Hardware) گفته میشود. بسیاری از این اجزاء خود از اجزاء الکترونیکی یا الکترومکانیکی تشکیل شدهاند.
سختافزار رایانه در واقع همان قسمتها یا اجزای فیزیکیِ رایانه مانند نمایشگر، موشواره، صفحهکلید، دیسک سخت، واحد سامانه (کارتهای گرافیک، کارتهای صدا، حافظه اصلی، مادِربورد و تراشههای دیگر) و… هستند.
بسیاری از اجزای سختافزار رایانه برای بهکار آمدن نیاز به بخش غیرقابل لمس و غیر فیزیکی یعنی نرمافزار دارند. برای استفاده و فرمان دادن به رایانه می بایست با استفاده از نرم افزار از سختافزارهای موجود در یک رایانه استفاده کرد. در مقابل، نرمافزار دسته ای از مجموعه دستورالعملهای قابل فهم برای ماشین است که به پردازنده مرکزی امر میکند تا اعمال خاصی را انجام دهد. ترکیب نرمافزار و سختافزار یک سامانه رایانه قابل استفاده را بهوجود میآورند.
سخت افزار یکی از بخشهای علوم رایانه است که در کسب و کارهای مختلف با مدرک کامپتیا اِی پلاس (به انگلیسی: +CompTIA A) شناخته میشود.[۷]
معماری فون نویمان
![]()
شمای کلی معماری فون نویمان
مقالهٔ اصلی: معماری فون نویمان
الگوی ساخت تمام رایانههای امروزی معماری فون نویمان است. این معماری برای اولین بار در گزارشی به قلم ریاضیدان مجارستانی، جان فون نویمان در سال ۱۹۴۵ توضیح داده شد. معماری فون نویمان روش طراحی یک رایانه دیجیتال را با تقسیم آن به واحد پردازنده مرکزی، حافظهٔ اصلی، حافظههای ذخیرهسازی انبوه و ساز و کارهای ورودی/خروجی شرح میدهد. در این تقسیمبندی واحد پردازنده مرکزی شامل واحد محاسبه و منطق، ثباتها و یک واحد کنترل (شامل ثبات شمارنده برنامه، ثبات دستورالعمل و …) است. حافظهٔ اصلی نیز برای ذخیرهسازی دادهها و دستورالعاملها مورد استفاده قرار میگیرد.
مفهوم عبارت معماری فون نویمان بهتدریج گسترش پیدا کرد و بهمعنای رایانههای تکحافظهای درآمد که در آنها امکان واکشی یک دستورالعمل و یک داده بهصورت همزمان وجود ندارد زیرا هر دو از یک گذرگاه مشترک استفاده میکنند. این مسئله که به گلوگاه معماری فون نویمان نیز معروف است، باعث کاهش کارایی اینگونه سامانهها میشود.
انواع سامانههای رایانهای
امروزه سامانههای رایانهای مختلفی مورد استفاده قرار میگیرند.
![]()
تعدادی از سختافزارهای اصلی یک رایانه شخصی
رایانههای شخصی
مقالهٔ اصلی: رایانه شخصی
سختافزار یک رایانه شخصی مدرن
# نمایشگر
# مادربورد
# پردازنده مرکزی
# رم
# کارتهای توسعه
# منبع تغذیه
# درایو نوری
# دیسک سخت
# صفحهکلید
# موشواره
![]()
درون یک رایانه: منبع تغذیه در قسمت پایین، خود دارای یک خنککننده جداگانه است.
رایانههای شخصی، که با عنوان PC نیز شناخته میشوند، یکی از رایجترین انواع رایانهها هستند که بهدلیل تنوع، همهکاره بودن و قیمت پایینتر بیش از انواع دیگر مورد استفاده قرار میگیرند. لپتاپها نیز در کل همان رایانههای شخصی هستند که معمولاً با سختافزارهای کممصرفتر و کوچکتر ساخته میشوند.
جعبه(کیس)
مقالهٔ اصلی: جعبه رایانه
جعبه رایانه (به انگلیسی: Computer Case) یک محفظه پلاستیکی یا فلزی است که بیشتر قطعات سختافزاری یک رایانه در درون آن قرار میگیرند. نسخههای مربوط به رایانههای رومیزی معمولاً در اندازههایی ساخته میشوند که بتوان آنها را در زیر یک میز جا داد؛ با این حال در سالهای اخیر طراحیهای کوچکتری نیز بهوجود آمده و محصولاتی مانند آیمک شرکت اپل تمامی سختافزارها را در درون یک جعبه قرار میدهند. لپتاپها نیز رایانههایی هستند که در فرم یک جعبه تاشو ساخته میشوند. در سالهای اخیر طراحی اینگونه رایانهها نیز دچار تحول شدهاست. برای مثال نسخههایی از لپتاپها بهوجود آمدهاند نمایشگر آنها جدا شده و تبدیل به تبلت میشوند.
منبع تغذیه
مقالهٔ اصلی: منبع تغذیه رایانه
یک واحد منبع تغذیه (به انگلیسی: Power Supply Unit) مسئول تبدیل برق متناوب با ولتاژ بالا به برق مستقیم با ولتاژ پایین و قابل استفاده برای قطعات سختافزاری رایانه است. لپتاپها میتوانند به کمک باتری نیز تا چند ساعت انرژی مورد نیاز رایانه را تأمین کنند.
مادِربورد
مقالهٔ اصلی: مادربورد
مادربورد یا بوردِ اصلی (به انگلیسی: Motherboard) قسمت اصلی سختافزار یک رایانه است. بورد اصلی یک قطعه مستطیل شکل بزرگ است که مدارهای مجتمع فراوانی دارد. این قطعه تمامی سختافزارهای دیگر رایانه مانند پردازنده مرکزی، رم، دیسکخوانها (دیسک سخت، دیسک نوری و …) و دیگر قطعات متصلشدنی را به هم متصل میکند.
قطعاتی که بهطور مستقیم به مادربورد متصل میشوند یا بخشی از این بورد هستند:
- پردازنده مرکزی مسئولِ کارایی رایانه است و بیشترین محاسبات را انجام میدهد. این پردازنده که با نام مغز رایانه نیز شناخته میشود، توسط یک پنکه خنک و حفره گرما میشود. بیشتر پردازندههای مرکزی جدید بر روی خود مدار پردازنده گرافیکی نیز دارند.
- چیپست که مدار نورثبریج بر روی آن قرار دارد، مسئول رابطهٔ پردازنده مرکزی با قطعات دیگر سامانه مانند رم یا حافظه اصلی است.
- حافظه دسترسی تصادفی یا رَم دادهها و کُدی توسط پردازنده مرکزی مورد استفاده قرار میگیرد را در خود ذخیره میکند.
- حافظه فقط خواندنی یا رام بایوس را بر روی خود ذخیره میکند. بایوس برنامهایست که در هنگام شروع بهکار رایانه اجرا میشود و فرایند «بوت شدن» یا «راهاندازی»نیز نامیده میشود. بایوس شامل ثابتافزار راهانداز و ثابتافزار مدیریت تغذیه است. مادربوردهای جدید بهجای بایوس دارای UEFI هستند.
- گذرگاهها پردازنده مرکزی را به قطعات مختلف داخلی و کارتهای توسعه مانند کارت صدا و کارت گرافیک متصل میکنند.
- باتری سیماس نیز به مادربورد متصل میشود. این باتری برق مورد نیاز برای نگهداری زمان و تاریخ در بایوس را تأمین میکند.
کارتهای توسعه
مقالهٔ اصلی: کارت توسعه
کارت توسعه در رایانه یک مدار کامل از پیش ساختهشدهاست که در شیار توسعه بر روی مادربورد قرار میگیرد و از طریق درگاه توسعه، قابلیت جدیدی را به سامانه اضافه میکند.
قطعات ذخیرهسازی
مقالهٔ اصلی: ذخیرهسازی داده رایانه
ذخیرهساز دادهٔ رایانه که به آن مخزن (به انگلیسی: Storage) یا حافظه (به انگلیسی: Memory) میگویند به قسمتهایی از رایانه اشاره دارد که دادههای دیجیتال را ضبط و نگهداری میکنند. ذخیرهسازی داده یکی از قابلیت اصلی رایانه است و وجود قطعهای برای این کار ضروری است.
رسانههای ثابت
دادههای رایانه بر روی رسانههای (به انگلیسی: Media) بسیاری ذخیرهسازی میگردند. دیسکهای سخت بهدلیل قیمت پایین و حجم ذخیرهسازی بالا تقریباً بر روی تمامی سامانههای قدیمیتر وجود دارند. درایوهای حالت جامد (SSD) امروزه بهدلیل سرعت بیشتر کمکم جایگزین این دیسکها میشوند. اما هنوز قیمت بسیار بالاتری نسبت به دیسکهای سخت دارند. بعضی از سامانهها نیز برای کارایی و قابلیت اطمینان بیشتر از کنترلگر صف دیسکها استفاده میکنند.
رسانههای جداشدنی
مقالهٔ اصلی: رسانههای جداشدنی
برای انتقال داده بین رایانههای مختلف میتوان از یک فلشدرایو یا دیسک نوری استفاده کرد. میزان مفید بودن این رسانهها به قابلیت پشتیبانی آنها در سامانههای مختلف وابسته است. بیشتر سامانهها دارای دیسکگردان نوری هستی و تقریباً تمامی آنها از درگاه یواسبی بهره میبرند.
دستگاههای جانبی
مقالهٔ اصلی: دستگاه جانبی
دستگاههای ورودی و خروجی معمولاً بهصورت دستگاههای خارجی به شاسیِ رایانه متصل میشوند.
ورودی
دستگاههای ورودی به کاربر اجازه میدهند تا اطلاعاتی را به سامانه وارد یا عملکرد آن را کنترل کند. بیشتر رایانههای شخصی دارای موشواره و صفحه کلید هستند اما بیشتر لپتاپها بهجای موشواره از تاچپد استفاده میکنند. از دستگاههای ورودی دیگر میتوان به وببین، میکروفون، اهرمک و پویشگر تصاویر اشاره کرد.
خروجی
دستگاههای خروجی اطلاعات رایانه را بهصورت قابلِ خواندن برای انسان نمایش میدهند. از میان دستگاههای خروجی میتوان به چاپگر، بلندگو و صفحه نمایش اشاره کرد.
رایانههای بزرگ
![]()
یک سامانه بزرگرایانه زد۹ شرکت آیبیام
مقالهٔ اصلی: بزرگرایانه
یک بزرگرایانه یک رایانه بسیار بزرگ است که معمولاً برای نگهداری نیاز به یک اتاق کامل دارد. این نوع رایانهها صدها یا هزاران برابر رایانههای شخصی هزینه دارند. این رایانههای طراحی شدهاند تا محاسبات بسیار زیادی را برای دولتها و شرکتهای بزرگ انجام دهند.
رایانههای کوچک
مقالهٔ اصلی: رایانه کوچک
در دهههای ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰ روز به روز قسمتهای بیشتری از شرکتها رو به استفاده از رایانههایی با کاربری مخصوص مانند کنترل فرایند و اتوماسیونهای آزمایشگاهها کردند. این رایانههای مینیرایانه یا رایانههای کوچک نام گرفتند.
ابررایانهها
مقالهٔ اصلی: ابررایانه
یک ابررایانه در نگاه اول بسیار شبیه به بزرگرایانه است، اما این نوع رایانهها برای پاسخ به درخواستهایِ زیادِ محاسباتی ساخته شدهاند. از ماه نوامبر سال ۲۰۱۳ میلادی سریعترین ابررایانه دنیا تیانهه-۲ (به معنای راهِ شیری-۲) است که در شهر گوانگژو کشور چین واقع شدهاست.
عبارت ابررایانه به هیچ تکنولوژی خاصی اشاره نمیکند بلکه در هر دورهٔ زمانی به سریعترین رایانههای در دسترس گفته میشود. در اواسط سال ۲۰۱۱ میلادی ابررایانهها از سرعت ۱ پتافلاپ یا 10 15 (هزار میلیون میلیون) عملیات اعداد اعشاری در ثانیه پیشی گرفتند. با اینکه ابررایانهها بسیار سریع هستند اما بهدلیل هزینهٔ بسیار بالایی که دارند، تنها توسط سازمانهای بسیار بزرگ برای انجام وظایف محاسباتی بسیار سنگین شامل مجموعه دادههای بزرگ مورد استفاده قرار میگیرند. ابررایانهها معمولاً کاربردهای نظامی و علمی دارند. با اینکه استفاده از این نوع رایانهها میلیونها دلار هزینه دارد، اما برای کاربردهای تجاری نیز مورد استفاده قرار میگیرند. مثلاً بانکها برای محاسبه میزان خطر و بدست آوردن استراتژی سرمایهگذاری از ابررایانهها استفاده میکنند یا موسسات بهداشت و درمان با تحلیل دادههای بسیار بزرگ بیماران سعی میکنند روشهای بهینه درمان را پیدا کنند.
کامپتیا اِی پلاس
کامپتیا یک مجمع بازرگانی ناسودبر میباشد که گواهی های مختلفی برای علوم رایانه را عرضه کرده است. گواهینامه (certification) مربوط به سخت افزار، کامپتیا اِی پلاس (CompTIA +A) نام دارد. ای پلاس یک گواهینامه ابتدایی رایانه برای تکنسینهای خدمات رایانهای است. این آزمون برای تأیید صلاحیت متخصصان خدمات رایانهای سطح مقدماتی طراحی شده تا بتوانند رایانههای شخصی را نصب، نگهداری و شخصیسازی کنند. امروزه بسیاری از شرکت های تولیدکننده سخت افزار رایانه، گذراندن این دوره را به کاربران خود و کسانی که قصد دارند در زمینه هایی مثل مونتاژ رایانه فعالیت کنند توصیه می کنند.[۱۲]
دوره + CompTIA A شامل دو بخش می باشد:
- Core (سخت افزار)
- Operating System (سیستم عامل)
تعمیرات سخت افزار
تعمیرات سخت افزارهای رایانه نیاز به فراگیری علم الکترونیک و سخت افزار مربوطه را دارد.
ابزارها
ابزارهای تعمیرات سخت افزار رایانه همچنین در تعمیرات موبایل به علت کارکرد هر دو بر روی برد، یکسان هستند.
- پیچگوشتی: از این ابزار برای باز کردن درب جعبه رایانه (چهارسو) و درایو دیسک سخت (پنج سو) و... استفاده می شود.
- گیره: از این ابزار برای نگه داشتن برد و قطعات مختلف در یک جهت برای کار بر روی آن، استفاده میشود.
- موچین: از این ابزار برای برداشتن قطعات کوچک از روی مادربورد استفاده میشود.
- لامپ سری: از این ابزار برای آزمایش کارکرد صحیح قطعات مختلف استفاده میشود.
- لوپ: از این ابزار برای بررسی دقیق قطعات استفاده میشود.
- اسیلوسکوپ: از این ابزار برای مشاهده شکل موج سیگنالها (ولتاژ) استفاده میشود.
- مولتیمتر: از این ابزار برای آزمایش کارکرد صحیح قطعات مختلف بر روی برد و کانکتورها استفاده میشود.
- پاور تستر (Power Supply Tester): از این ابزار برای آزمایش کارکرد صحیح قطعات مختلف بر روی برد منبع تغذیه، استفاده میشود.
- پروگرامر: از این ابزار برای آزمایش کارکرد صحیح رم استفاده میشود.
- لحیم: از این ابزار برای لحیمکاری قطعاتی همچون خازن، مقاومت، القاگر و دیود به برد مدار چاپی استفاده میشود.
- روغن لحیم: از این ابزار برای لحیمکاری صحیح قطعات استفاده میشود.
- اسفنج نسوز: از این ابزار برای پاک کردن نوک دستگاه لحیم استفاده میشود.
- قلعکش (Desoldering pump): از این ابزار برای برداشتن قلع های روی چیپ و برد استفاده میشود.
- خمیر قلع: از این ابزار برای برداشتن و نصب قطعات روی برد استفاده میشود. معمولا از خمیر فلاکس (Flux paste) استفاده میشود.
- تفنگ گرمایی یا سشوار صنعتی: از این ابزار برای جداکردن (ریبال) بردهای BGA و تعویض آی سیهای خراب استفاده میشود.
- چسپ نسوز (Duct tape): از این ابزار برای جدا نشدن تصادفی قطعاتی دیگر در برد استفاده میشود.
- دمنده (Blower): از این ابزار برای از بین بردن خاک درون کیس و روی قطعات استفاده میشود.
منحنی شکست
مقالهٔ اصلی: منحنی شکست
طبق کتاب پرس من، قطعات سختافزاری نیز منحنی شکست دارند. در فاز ابتدایی تولید سخت افزار، که به آن Infant mortality می گویند، نرخ شکست یا همان Failure rate خیلی زیاد است. بعد از فاز ابتدایی تولید سخت افزار که همیشه با آزمایش و خطاهای زیادی همراه است، به فاز (Steady-State Level) که بیشتر خطاهای سخت افزاری برطرف شده و نرخ شکست سخت افزار تا حد زیادی کاهش می یابد. بعد گذشت مدت زمانی که دقیقا معلوم نیست، سخت افزار وارد فاز فرسودگی یا Wear out می شود و نرخ فرسودگی اش با گذشت هر چه بیشتر زمان ، بیشتر و بیشتر می شود و در نهایت از چرخه تولید و خدمات پس از فروش خارج می شود. بعد از این فاز می توان گفت که سخت افزار دیگر مورد استفاده قرار نمی گیرد و اصطلاحاً می گویند که مرده است.
نرم افزار چیست ؟
نَرماَفزار (به انگلیسی: software) گردآوردی از دستورالعملها است که به رایانه میگوید «چگونه کار کن». این مفهوم در برابر سختافزار فیزیکی قرار دارد، که توسط آن سامانه ساخته شده است و «در واقعیت کار را انجام میدهد».
در علوم رایانه و مهندسی نرمافزار ، یک نرمافزار رایانهای همه اطلاعاتی است که توسط سامانه رایانهای پردازش میشود، که شامل برنامهها و داده است.
نرمافزار رایانهای شامل برنامههای رایانهای، کتابخانهها، و دادههای مرتبط غیرقابل اجرا (مثل مستندات برخط و رسانههای دیجیتالی) است. سختافزار و نرمافزار رایانهای به هم احتیاج دارند و هیچکدام به صورت واقعی قابل استفاده به خودی خود نیست.
دستهها
نرمافزار رایانه دو دسته است:
- نرمافزار سیستم
- نرمافزار کاربردی
نرمافزارهای کاربردی، برنامههای مورد استفاده کاربرند و نرمافزارهای سیستمی، مدیریت رایانه را برعهده دارند. مهمترین نرمافزار سیستم، سیستمعامل است.
سیستمعامل
مقالهٔ اصلی: سیستمعامل
وقتی برنامهای روی رایانه نصب میگردد، بعضی از اجزای سختافزاری رایانه به فرمان آن برنامه در میآیند.
برای نمونه هنگامی که با یک برنامه اجرای موسیقی کار میکنید، کارت صدای رایانه با برنامه پخش موسیقی همکاری میکند و یک آهنگ یا پرونده (فایل) ارتباط بین این تنها قسمتی از کار سیستمعامل است.
ارتباط بین نرمافزار و سختافزار به عهده برنامهنویسی است. سیستمعامل یک برنامه نرمافزاری است که چون تمام منابع و امکانات سختافزاری در اختیار وی میباشد دارای ویژگی منحصر به فردی میباشد بنابراین آن را در رده نرمافزارهای سطح پایین (زبان ماشین) میخوانیم با این ویژگی که از اهمیت خاصی برخوردار است.
به بیان دیگر سیستمعامل یک برنامه جامع است که اجازه در اختیار قراردادن منابع و امکانات سختافزاری را برای نرمافزارها صادر میکند و این سیستمعامل است که مسئول صحت عملکرد سیستم و منابع آن است. انواع سیستمعامل: مایکروسافت ویندوز، مک او اس، لینوکس، اندروید و آیاواس
سیستمعامل شامل ۴ بخش مهم است:
- مدیریت پردازش و پردازشگر
- مدیریت حافظه
- مدیریت دستگاههای ورودی و خروجی (I/O)
- مدیریت فایلها و اطلاعات|مدیریت فاست.و تازه درخواست هایی که رابط کاربری نرم افزار ارسال میکند توسط این منبع پردازش می شود.
سه گروه کلی نرمافزارهای معماری
از دیدگاه ساختاری (معماری)، نرمافزارها به دستههای زیر تقسیم میشوند:
- کاربر بنیان
- کارگزار بنیان
- کاربر کارگزار بنیان
واژه نرمافزار را در معناهایی به جز معنی برنامه رایانهای نیز بهکار میبرند. مثلاً در دانش برنامه نویسان برخی نرمافزارهای لینوکس. امروزه بیشتر کاربران تنها با ظاهر گرافیکی این برنامهها کار میکنند و اقدامات بسیاری از آن ها از دید کاربر پنهان میماند به عبارتی هر نرمافزار مجموعهای از رمزها است که از الگوریتمی اجرا میکند.
ممنون که مارو تا اینجا همراهی کردید ![]()
تا دیداری دیگر بدرود...